Terug naar de kunsten, hoe kunst zich verhoudt tot vaktherapie

Elk jaar heeft de laatste editie van het Tijdschrift voor vaktherapie een thema. Dit jaar is het thema: Terug naar de kunsten, hoe kunst zich verhoudt tot vaktherapie.

De redactie roept op tot artikelen waarin een rol is weggelegd voor kunst.

Welke ervaringen heb je met kunst? Hoe verhoudt kunst zich tot jouw cliënten? Ben je opgeleid tot musicus waarna je muziektherapeut werd? Heb je als beeldend kunstenaar ervaren hoe een ruimtelijk beeld een volwaardige entiteit kan zijn, waarna je beeldend therapeut bent geworden? Weet je als danser en danstherapeut de ziel van de dans te herkennen en in te zetten? Heb je kennis van ‘oude’ bewegingskunsten die je bewust hanteert in PMT? Hanteer je originele toneel- en theaterskills in dramatherapie?

Wil je een bijdrage leveren aan dit themanummer met bijvoorbeeld een artikel of een column? Je kunt jouw opzet voor een bijdrage mailen aan tijdschrift@vaktherapie.nl. De richtlijnen voor een bijdrage aan het Tijdschrift voor vaktherapie kun je hier vinden. 

De vaktherapeutische driehoek, wie heeft er niet mee leren werken in zijn studietijd? “Vaktherapeutische interventies vinden plaats in de driehoek cliënt - therapeut - medium.” En hoewel het woord ‘medium’ inmiddels is vervangen door ‘discipline’ is een onderdeel opvallend afwezig: het (kunst)werk dat ontstaat. Veel studies zijn verricht naar hoe bepaalde materialen bij verschillende doelgroepen worden verondersteld te werken. Maar, welke aandacht gaat uit naar het artefact zelf? Welke rol speelt het muziekstuk bij muziektherapie, het beeld in de beeldende therapie, de dans in danstherapie, de rol in dramatherapie en de beweging bij PMT? Hoe verhoudt kunst zich tot vaktherapie en hoe verhoudt het artefact zich tot jou als vaktherapeut en de cliënt? Welke ruimte is er voor meerdere invalshoeken in de beschouwing van het gemaakte?

Het is de redactie van het Tijdschrift voor vaktherapie opgevallen hoe makkelijk cliënten het gemaakte betekenis geven volgens oude en bekende patronen. Neem een cliënt beeldende therapie die een serie tekeningen laat zien van telkens meerdere bomen op een vel papier. Op de vraag naar de betekenis, zegt ze: Ik kan niet alleen zijn. Op de suggestie dat deze tekening ook kan betekenen dat ze graag met anderen samen is, lijkt er een wereld voor haar open te gaan. Het kunstwerk is een zelfstandig ‘iets’ geworden met eigen zeggingskracht. Nieuwsgierig bekijkt ze eerder gemaakt werk.

Beschouwen en betekenis geven is hogere schoolwerk voor de cliënt; de poort naar een nieuwe manier van werken met jezelf en aankijken tegen je eigen handelen. Hoe mooi zou het zijn als we in elke vorm van vaktherapie ‘kunst’ zouden plaatsen in het centrum van de therapeutische driehoek? Of, voeg jij het toe als vierde pijler, waarmee de therapeutische driehoek een therapeutisch vierkant wordt? Welke rol speelt kunst in jouw vaktherapeutische praktijk?

Kunst als volwaardige entiteit in vaktherapie. De redactie kijkt uit naar jouw bijdrage!